Πολλές νέες, κυρίως, γυναίκες έρχονται αντιμέτωπες με την διάγνωση ενός καλοήθους μορφώματος στο μαστό. Περίπου το 50% των γυναικών θα αναπτύξουν κατά τη διάρκεια της ζωής τους ένα τέτοιο μόρφωμα. Αυτό μπορεί να είναι, είτε ένα ογκίδιο που το ψηλαφούν μόνες τους κατά την αυτοεξέταση, είτε ένα εύρημα στα πλαίσια του προληπτικού ελέγχου με μαστογραφία ή υπερηχογράφημα. Τα συχνότερα καλοήθη μορφώματα είναι οι κύστεις, τα θηλώματα, και τα ινοδενώματα του μαστού.
Οι κύστεις του μαστού είναι μορφώματα που περιέχουν υγρό και μπορεί να υπάρχει μια μόνο ή περισσότερες στον ένα ή και τους δυο μαστούς. Οι απλές κύστεις είναι ακίνδυνες και το μόνο σύμπτωμα που μπορεί να προκαλέσουν είναι μια ήπια ενόχληση τοπικά. Η διάγνωση τους είναι εύκολη και ένα υπερηχογράφημα συνήθως αρκεί. Εάν οι κύστεις είναι πολλές και μικρές δεν χρειάζονται θεραπεία. Αν μια κύστη είναι μεγάλη, πάνω από ένα εκατοστό και , εάν προκαλεί συμπτώματα , μπορούμε να την «εξαφανίσουμε» αναρροφώντας το υγρό που περιέχει με μια απλή παρακέντηση. Ειδάλλως μπορούμε απλά να την παρακολουθήσουμε με υπερηχογράφημα. Όταν ανευρεθεί στον υπέρηχο μια συνθέτη κύστη, δηλαδή ένα μόρφωμα που δεν περιέχει μόνο υγρό αλλά και συμπαγές στοιχείο, τότε η αναρρόφηση με βελόνα (παρακέντηση) και η εξέταση του υγρού στο εργαστήριο (κυτταρολογική εξέταση) είναι απαραίτητες. Σε αυτή την περίπτωση είναι πιθανή η ύπαρξη ενδοπορικού θηλώματος, το οποίο είναι ουσιαστικά ένας πολύποδας που αναπτύσσεται στους πόρους του μαστού. Είναι μια καλοήθης βλάβη, όμως όπως και οι πολύποδες που εμφανίζονται σε αλλά όργανα, μπορεί να έχει κακοήθες δυναμικό. Αυτό σημαίνει ότι κάποια στιγμή μπορεί να εξελιχθεί σε κακοήθεια. Για το λόγο αυτό, εάν από το υπερηχογράφημα τεθεί η υπόνοια του θηλώματος και τεκμηριωθεί με την κυτταρολογική εξέταση, τότε κρίνεται απαραίτητη η χειρουργική του αφαίρεση. Η επέμβαση είναι γρήγορη και εύκολη και απαιτεί μια μικρή τομή στον μαστό.
Το ινοαδένωμα είναι επίσης ένα πολύ συχνός καλοήθης όγκος. Σε αντίθεση με τις κύστεις είναι συμπαγές μόρφωμα και εμφανίζεται συχνά στις νέες γυναίκες είτε ως μονήρης όζος είτε ως πολλαπλά οζίδια. Η απεικονιστική εξέταση εκλογής είναι το υπερηχογράφημα, το οποίο θα αναδείξει ένα συμπαγές μόρφωμα, συνήθως ωοειδές με ομαλά όρια. Η οριστική διάγνωση τίθεται και πάλι με την κυτταρολογική ή ιστολογική εξέταση , δηλαδή με κύτταρα ή με ιστό του μορφώματος , που λαμβάνονται με βιοψία με βελόνα (παρακέντηση ή διαδερμική βιοψία). Εφόσον τεθεί οριστική διάγνωση του ινοαδενώματος, τότε αποφασίζεται η αντιμετώπιση του. Σημαντικό ρόλο παίζει η ηλικία της γυναίκας, οι παράγοντες κινδύνου για ανάπτυξη καρκίνου του μαστού και το μέγεθος του μορφώματος. Εάν όλοι οι παράγοντες είναι ευνοϊκοί και το μόρφωμα είναι μικρότερο των δυο εκατοστών, τότε αρκεί η παρακολούθηση του. Εάν υπάρχουν παράγοντες κινδύνου ή αν το ινοαδένωμα είναι μεγαλύτερο από 2 εκατοστά, τότε συνήθως συστήνεται η αφαίρεση του.
Υπάρχουν δυο τρόποι αφαίρεσης των ινοαδενωμάτων, η κλασική χειρουργική αφαίρεση και η αναρρόφηση βελόνα. Στην περίπτωση της χειρουργικής αφαίρεσης πραγματοποιείται μια τομή στο δέρμα και το ινοαδένωμα αφαιρείται ολόκληρο. Στην περίπτωση της νεότερης αφαίρεσης με τη μέθοδο της αναρρόφησης, μια ειδική βελόνα εισάγεται στον μαστό και με την χρήση υπεροχοτομογραφήματος καθοδηγείται στο ινοαδένωμα, το οποίο και αφαιρεί αναρροφώντας το. Η μέθοδος αυτή προτείνεται για την αφαίρεση μη ψηλαφητών ινοαδενωμάτων.
Τα καλοήθη μορφώματα του μαστού είναι συχνά, ακίνδυνα αλλά απαιτούν συγκεκριμένη διαχείριση, η οποία θα πρέπει να καθορίζεται από τον ειδικό ιατρό.