Κάθε επέμβαση για καρκίνου μαστού πρέπει να περιλαμβάνει τον έλεγχο των λεμφαδένων της μασχάλης. Οι μασχαλιαίοι λεμφαδένες είναι περίπου 20 και αποτελούν την περιοχή που ο καρκίνος του μαστού μεθίσταται καταρχήν. Η διήθηση ή μη των λεμφαδένων αυτών από καρκινικά κύτταρα δίνει πληροφορίες για το στάδιο της νόσου και κατ’ επέκταση και το είδος της θεραπείας που πρέπει να ακολουθηθεί.
Βιοψία φρουρού λεμφαδένα
Ο «φρουρός λεμφαδένας» είναι ο πρώτος λεμφαδένας της μασχάλης, ο οποίος συλλέγει τη λέμφο από την περιοχή του μαστού. Εξετάζοντας αυτόν και μόνο το λεμφαδένα μπορούμε να έχουμε πληροφορίες για το αν τα καρκινικά κύτταρα έχουν “φτάσει” στη μασχάλη. Συνεπώς, εάν ο φρουρός λεμφαδένας είναι διηθημένος από καρκινικά κύτταρα, υπάρχει πιθανότητα και οι υπόλοιποι λεμφαδένες να είναι διηθημένοι και στην περίπτωση αυτή πρέπει να αφαιρεθούν (λεμφαδενικός καθαρισμός). Εάν ο «φρουρός λεμφαδένας δεν είναι διηθημένος, τότε και οι υπόλοιποι λεμφαδένες της μασχάλης είναι υγιείς και δεν χρειάζεται περαιτέρω επέμβαση. Το πλεονέκτημα της τεχνικής αυτής, που εφαρμόζεται εδώ και 15 χρόνια στα μεγάλα κέντρα μαστού παγκοσμίως, είναι η αποφυγή μιας μεγάλης επέμβασης, όπως είναι ο λεμφαδενικός καθαρισμός, και όλων των επιπλοκών του, καθώς και η άμεση ανάρρωση της ασθενούς. Λόγω του ότι αποτελεί ειδική τεχνική, πρέπει να εκτελείται μόνο από εξειδικευμένους χειρουργούς μαστού, με εκπαίδευση και εμπειρία στην συγκεκριμένη τεχνική.
Λεμφαδενικός καθαρισμός μασχάλης
Είναι οι αφαίρεση όλων των λεμφαδένων της μασχάλης. Πραγματοποιείται είτε εφόσον οι λεμφαδένες είναι γνωστό ότι είναι διηθημένοι από τον προεγχειρητικό έλεγχο ή εάν ο φρουρός λεμφαδένας περιέχει μετάσταση. Το βασικό μειονέκτημα της επέμβασης αυτής είναι ο κίνδυνος ανάπτυξης λεμφοιδήματος, δηλαδή οίδημα του άνω άκρου, το οποίο είναι μόνιμο, και μπορεί να εμφανιστεί είτε άμεσα μετά την επέμβαση είτε αρκετούς μήνες μετά. Επίσης, μπορεί να προκληθεί υπαισθησία και παραισθησία στο έσω τμήμα του βραχίονα, ενώ τις πρώτες μέρες μετά την επέμβαση απαιτείται φυσιοθεραπεία του ώμου, ώστε να μην επηρεαστεί η κινητικότητά του. Κατά τη διάρκεια της επέμβασης τοποθετείται σωλήνας παροχέτευσης, ο οποίος παραμένει από 3-6 μέρες.